Fıkıh | Konular

Takke

Yarım küre biçiminde ince, hafif, siperliksiz başlık.


Takke kelimesi Arapçadır. Aslı "takiyye"dir.
Takiyye'nin kök harfleri "v-k-y"dir. O da korumak, düzene
koymak demektir. Takke, başı terden koruduğu için, bu
isimle isimlendirilmiştir .


Namaz için kullanılan takkeye namaz takkesi dendiği gibi,
yatarken kullanılan takkeye de, yatak takkesi ya da şeb takkesi
denir. Eskiden külah, fes, kavuk vb. başlıkların içine,
başlığın terden kirlenmesini önlemek için kullanılan
takkelere de, arakçin ya da terlik denirdi.


Islâm aleminin çeşitli yerlerinde, değişik takkeler
kullanılmaktadır. Genelde beyaz renk tercih edilmekle beraber,
diğer renklerden de takkeler kullanıldığı olur.
Ekseriyetle takkeler iplikten örme olurlar. Bununla berâber, çeşitli
kumaşlardan dikilerek yapılanları da vardır. Bunun en
güzel görünümü, hac mevsiminde Mekke, Medine, Arafat vb. mukaddes
topraklarda meydana gelmektedir. Değişik renk ve yapıda
olan takkeler, oralarda bir arada görülmektedirler.


Dinî kaynaklarda adı geçen kalensöve hem takke ve hem de fes,
kalpak, külah gibi başa giyilen diğer bazı giysiler için
de kullanılır.


Rukâne b. Abdi Yezid el-Haşimî'nin naklettiğine göre, Hz.
Muhammed (s.a.v.) şöyle buyurmuş:


"Müşriklerle aramızdaki fark, kalensövenin üzerine
sardığımız sarıktır" (Tirmiz, Libâs,
42). Ibn Kayyim'in dediğine göre, Hz. Muhammed (s.a.v.)
kalensövenin üzerine sarığı sarıp
kullandığı gibi, sarıksız kalensöveyi ve
kalensövesiz sarığı da kullanmıştır
(eş-Şevkânî, Neylü'l-Evtâr, Beyrut, tsz., II, 108).


Bu rivâyete göre, Hz. Muhammed (s.a.v.) sarık sarmaya önem
vermiştir. Takkeyi de kapsamına alan kalensöveyi hem sarıklı
hem de sarıksız olarak kullandığı vaki
olmuştur.


Bu ve benzeri rivâyetlerin bildirdiğine göre, hem namazda hem de
namazın dışında sünnet olanı, sarık
sarmaktır. Yalnız takke veya benzeri şeyleri kullanma
alışkanlığı, müslüman olmayan milletlerden
müslümanlara geçmişse de, bugün takke bir nevi müslümanlara mal
olmuştur. Yukarıda ifâde edildiği gibi hac mevsiminde, dünyanın
her tarafından gelen hacıların ekseriyetinin bunu
kullandıklarını görüyoruz. Önemli olanı,
namazı kılmaktır. Baş kısmı, erkekler için
örtülü olması gereken avret yerinin
dışındadır. Nitekim, hac veya umreye gidenler, ihramda
iken başlarını örtemezler, başlarının açık
olması gerekir. Bunun dışında takke kullanmak insana
bir huşu ve huzur veriyorsa, kullanılması,başaçık
namaz kılmaktan daha iyidir. Yukarıda işâret edildiği
gibi, sarık kullanmanın sünnet olduğunu unutmamak gerekir.


Hz. Muhammed (s.a.v.)'in kalensöveyi kullandığı, çeşitli
hadis kaynaklarında geçmektedir. Takke de bu kalensövenin kapsamına
girmektedir (Bak. Buhârî, el-Amelu fi's-Sala, 1; Salat, 23; Tirmizî,
Libâs, 10, 42; Fedâilu'l-Cihâd, 14; Müslim, Cenâiz 13; Ebû Davud,
Salat, 102, 173; Libâs, 22, 51).


Konular