Kadinin mirasi
Islâm'da miras taksimi nasıldır? Kadınlar terikenin ne
kadarını alırlar? Erkeklerle eşit almazlarsa sebebi
nedir? Memede iken, ya da daha sonra evlatlığa verilen kız
ya da erkek çocuk, evlât edinenin malını alması halinde,
kardeşleriyle beraber öz anne ve Babasından da miras alır
mı?
Islâm hukuku, miras konusunda, modern hukuktan farklıdır.
Buna göre, bazı müstesna meseleler hariç, kadına bir,
erkeğe iki esası geçerlidir. Sebebi, Allah'ın öyle
buyurmasıdır. "Allah'ın, evlatlarınız
konusundaki hükmü; erkeğe iki kadın payı
olmasıdır" (Nisâ: 4/11) Önce müslümanım diyen
herkes bunu böyle kabul eder. Ancak bunun hikmetlerinden söz edilebilir.
Meselâ: 1. Islâm evlenmeyi teşvik etmiş, kadınla
erkeği bir bütünün iki yarım parçası olarak
vasıflandırmıştır. Evlenen çiftler, herşeyleriyle
bir bütün oluştururlar. Dolayısıyla birinin az,
diğerinin çok miras alması, sonucu hiç etkilemez. Meselâ:
Babaları kendilerine üç milyon lira bırakan bir kız ve
bir erkek kardeş bunu ikili birli taksim ederlerse, kızın
bir erkeğin iki milyonu olur. Bir başka babanın da
aynı şartlarda dünyadan ayrıldığını ve
onun kızıyla berikinin oğlunun, oğlu ile de
kızının evlendiğini düşünürsek, her iki
çiftin de üçer milyonu olacaktır. Bu mirasları ikili birli
değil de yarı yarıya bölüşmüş olsalardı,
kızlar da erkekler de birer buçuk milyon alacaklar ve evlenince
çiftlerin yine üçer milyonları olacaktı. Işte Islâm
pratikte bir şey değiştirmeyen bir yöntemle başka
şeyleri de gerçekleştirmiş oluyor. 2. Islâmda devamlı
kazanan durumunda olan erkek çocuk, ağır işlerde kendisine
arka çıkmayan kız kardeşinin de mirastan kendisi kadar pay
almasını hazmedemeyecek ve ona karşı gizli bir kin ve
nefret duygusu taşıyacak ve aralarına soğukluk
girecek, akrabalık ilişkileri zayıflayacaktı. 3. Yine
Islâm'da diyet gibi mâlî cezalar, karının ve çocukların
nafakası erkeğe yüklenmişken, mirastan eşit pay
alması erkeğe haksızlık olacaktı. 4. Çiftlerin
kurdukları yuvaya teorik olarak eşit mal getirmeleri halinde
"kefâet"in dengesi bozulacak, kadın evin reisi olan
kocasına karşı daha minnetsiz ve pervasız olacak, aile
yuvası daha kolay dağılmaya maruz kalabilecekti.
Islâmda evlatlık müessesesi bulunmadığı için,
evlât edinilen çocuk, edinenlerin malını alsa dahi, kendi
ana-babasının bıraktığı maldan da diğer
kardeşleri gibi pay alır.