Fıkıh | Konular

Nafile namazda birden çok maksat

Kuşluk namazı vaktinde abdest alan birisi, iki rekât
"Abdest şükür namazı'na, aynı anda kuşluk
namazı olarak niyyet etse, ikisini birden kılmış olur
mu?


Fıkıh kitaplarındaki ifadelere göre, niyyet edilmiş
olması halinde; bir nâfile namaz, birden çok nâfile namaz yerine
geçebilir: Nûru'l îzâh serhinde; mescidi selâmlama namazı
(tahiyyatü'l-mescid) oturmadan kılacağı bir farz namazla,
hattâ Zeylanî ve Kasânînin dediğine göre herhangi bir namazla
yerine getirilmiş olur. (58 Tahtavı 320; Molla Hüsrev, Dürer
I/116 (Surunbil0lî hâsiyesi);Nemenkânî I/146) Tahtâvî Miskât
şerhinden naklen; abdestin arkasından bir farz
kılmış olsa, bununla "abdest sükrü namazı"
da yerine getirilmiş olur, der. (59 Tahtavî 321; M. Zihni Efendi
404) Nafilenin yerine geçecek namazın farz olması da şart
değildir. (60 Abdülhalım (Durer hâsiyesi) I/79; Konu hakkında
daha geniş bilgi için bk. Âbidin N/18-19) Buna göre işrak
vakti abdest alan birisi, abdestin arkasından kılacağı
iki rekât namaza, aynı anda hem abdest şükrü için, hem işrak
namazı için, hem de meselâ hacet namazı için niyet etse,
hepsi yerine gelmiş olur. Imam es-Sindî hac için ihrama girildiğinde
sünnet olan iki rekat namazın, o ana rastlayan bir farzla da
karşılanmış olacağını söylerken
Aliyyu'I-Kârî bu konuda tereddüdünü bildirir. Ona göre: Ihram namazı,
istihare ve benzerî namazlar gibi müstakil bir sünnettir, binaenaleyh,
bir başka namaz zimminda ödenmiş olmaz. "Tahiyyetü'1-mescid'
ve "Abdest şükür" namazı ise başlı
başına bir namaz olmadıklarından her hangi bir namaz
onların yerine geçmiş olabilir.


Hasiye sahibi el-Mekkî ise; bu tereddüde yer olmadığını,
"el-Bahru'r-râik" gibi mezhebini önemli kaynakların çoğunda,
durumun Sindî'nin dediği gibi olduğunu, bir farzın dahi o
sünnetten müstagnî kılınacağını söyler. (60a)


Ibn Nüceym de niyyet bahsini işlerken, iki nafileye birden niyet
edilirse, ikisinin birden ödenmiş olacağını söyler.
(60b )


Konular