Namazin çesitleri
Namazlar:
l.Farz,
2.Vacip,
3.Sünnet,
4.Nâfile namazlar, diye ayrılabilir.
Farz namazlar da:
1.Her mükellefe farz olan.
2.Yeteri kadar mükellefe farz olan diye ikiye ayrılır.
Her mükellefe farz olan namazlar, her gün kılınan.
l. Sabah,
2.Ögle,
3.Ikindi,
4.Akşam,
5.Yatsı olmak üzere "Beş Vakit Namaz"dır.
Yeteri kadar mükellefe farz olan namaz, cenaze namazıdır.
Cuma ile Bayram namazları da sadece erkeklere gereklidır. Cuma
farz, bayramlar ise vaciptir. Ancak bunları kadınlar da
kılabilir.
Beş vakit namazdan:
l. Sabah Namazı, dört rekattır. Ikisi kuvvetli sünnet,
ikisi de farzdır. Önce sünneti sonra farzı
kılınır.
2. Ögle Namazı on rekattır. Dördü ilk sünneti, dördü
farzı, ikisi de son sünnetidir. Önce dörtlü sünneti, sonra farzı,
sonra da ikili sünneti kılınır. Sünnetleri kuvvetli
sünnettir.
3.Ikindi Namazı sekizrekattır. Dördü sünneti, dördü de
farzıdır. Önce sünneti kılınır.
Farzından sonra sünnet ya da nafile kılınmaz. Sünneti
devamlı kılınan sünnetlerden değildir. Ancak
kılanlara Peygamberimiz, merhamet duâsında bulunmuştur.
(Tirmizî, salat 207 ; Müsned N/117.)
4.Akşam Namazı beş rekattır. Ikisi sünneti,
üçü de farzıdır. Önce farzı sonra sünneti kılınır.
Sünneti güçlü sünnetlerdendir.
5.Yatsı Namazı on rekattır. Vitir de genellikle
yatsı ile kılındığı için onüç rekat sayılır.
Dördü ilk sünneti, dördü farzı, ikisi son sünneti, üçü de
vitirdir. Önce dörtlü sünneti, sonra farzı, sonra ikili sünneti,
sonra da vitir kılınır. Ilk sünneti, ikindinin sünneti
gibidir, son sünneti, güçlü sünnetlerdendir.
Genel kural olarak ikili sünnetler, dörtlü sünnetlerden daha
güçlüdür.
Vacip namazlar; -yukarıda da denildiği gibi- her mükellefe
vacipolan vitir namazı ile, sadece erkeklere vacipolan bayram
namazlarıdır.
Sünnet Namazları deyince, öncelikle beş vakit namazla
beraber kılınan sünnetler akla gelir. Bunların güçlü
olan ve olmayanlarına üç önceki maddede değindik. Ramazanda
kılınan Teravih Namazı da güçlü sünnetlerdendir.
Ayrıca Küsûf ve Hüsûf Namazı, yani; Güneş ve Ay
tutulduğunda kılınan namaz da güçlü sünnetlerdendir.
Güneş ve Ay tutulduğunda namaz kılmak, tutulmanın
kalkması için değil, Dünyayı, Ayı ve Güneşi
tesbih taneleri gibi çeviren Allah'ın gücünü hatırlattıkları
içindir. Hattâ deprem, şiddetli rüzgâr, sürekli yağmur,
ya da yağmurun yagmaması, yıldırım ve
salgın hastalık zamanlarında da aynı gaye ile namaz
kılmak sünnettir.
Farz, vacip ve sünnetlerin dışında kalan
namazların en güçlü olanı ve insanı Allah'a en çok
yaklaştıranı, gece kalkılarak kılınan
"Teheccüd Namazı" dir. Ya da nafileyi sünnetlerden ayırırsak,
en güçlü ve önemli nafile, Teheccüd Namazı'dir diyebiliriz.
Ancak farzların dışında kalan bütün namazlara
"Nafile Namaz" da denir."Nafile" dilimizde olduğu
gibi "boşuna" anlamına değil, "gerekli
olana ilave" anlamındadır.
Teheccüd'ün dışındaki nafile namazlar:
1. Mescidlere girildiğinde Mescidi Selâmlama Namazı.
2. Abdest alındığında daha
ıslaklığı kurumadan iki rekat Abdest Sükrü Namazı.
3. Kuşluk vaktinde dört ya da fazla rekat olarak kılınan
Duha Namazı.
4. Bir işi yapmakla yapmamak arasında tereddüt edildiğinde,
iki rekat olarak kılınan "hayırlı olana
isteme" anlamında "Istihare Namazı".
5. Bir ihtiyacı ve arzusunun giderilmesi için, iki rekat olarak
kılınan, "Allah'tan yardım dileme"
anlamında "Istiâne" ya da "Hâcet Namazı".
6. Dört rekat olarak kılınan "Tesbih
Namazı".
7. Akşam namazından sonra kılınan altı rekat
"Evvâbin Namazı"... gibi namazlardır. Mükellefler
bunları kılmak zorunda değildir. Ancak kulluğu
ispatlamanın en az şartı farz namazlardır. Nafileler
ise insanın Allah'a yakınlaşmasını
sağlarlar. (bk. Buharî, rikâk 38; Müsned VI/256.)
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.