Oruç ve ihtilam

Ihtilâm olmak ve cünüp olarak sabahlamak oruca mâni olur mu?

Oruçlu iken ihtilâm olmak (kendi kendine rüyalanmak) orucu bozmaz.
Dokunma, oynaşma ve öpme olmadan, sadece bakmak ve düşlemekle
boşalma da o orucu bozmaz. Bu durumlarda sadece yıkanır ve
orucuna devam eder: Dokunma ve öpme ile boşalırsa, oruç
bozulur; ama sadece kaza gerekir.(66 M. Zihnî 590, 597 )

Oruçlu olduğunu bilerek, ama elinde olmayarak boğazına
su kaçsa, orucu bozulur sadece kaza gerekir. Gündüz ihtilâm olan
oruçlunun namaz vakti geçmeyecek bir süre içerisinde yıkanması
şarttır. Ancak yıkanmaması oruca engel değildir.
Yani yıkanmazsa, namazı terk etmiş olacağı için
büyük günah işlemiş olur; ama orucu oruçtur.

Cünüp olarak sâbahlamak oruca mâni olmaz. Gündüz yıkanması
gerekir. Yıkanmayı iftardan sonraya bırakırsa,
namazı terketmiş ve büyük günah işlemiş olur.

Iğne, diş Çektirme, Misvak ve Oruç

Diş çektirme, doldurtma, dişlerini misvakla ya da macunla
yıkama, iğne yaptırma... orucu bozar mı, bozarsa kazâsı
nedir?

Diş çekimi orucu bozmaz. Ancak dişin çıktığı
yerden akan kan; tadı ağzın her tarafına
dağılacak kadar çok olur, ya da karıştığı
tükürüğün yarısından çok olur ve yutulursa orucu
bozar, kaza gerekir.(67 Bilmen 289 (md.106)) Diş dolgusu konusu da vücudun
herhangi bir yerindeki yarayâ ilâç koyma gibidir; Dolgu maddeleri sıvı
olmayıp, dimağa ve karın boşluğuna
ulaşamadıkları için orucu bozmazlar. Ancak kanala
zerkedilen ilâç, ya da dolgu maddesi, sıvı olur ve beyne
ulaşırsa, Imâm Ebû Hanîfe'ye göre oruç bozulur, diğer
imamlara göre yine bozulmaz. Diş çekimi için uygulanan ve halk
arasında morfin diye bilinen uyuşturucu (anestezik) etkili
iğne de vücudun herhangi bir yerine yapılan iğne gibidir.
Imam Ebû Hanîfe'ye göre orucu bozar. Ihtiyata uygun olduğu için
kabul edilen görüş de budur. Ancak onun arkadaşları olan
diğer imamlar, vücuda yarayışlı olmayan ve tabii
yollarla vücuda girmeyen şeyler, orucu bozmaz görüşündedirler.
Dolayısıyla onlara göre, yaralara her nasıl olursa olsun
ilâç koymak, yine nasıl olursa olsun iğne yaptırmak,
orucu bozmâz.(68 M. Zihnî 594, 599; Bilmen 293.) Buna göre durumları
âcil olmayanların, diş çekimi ve iğne işini
akşama bırakmaları tavsiye olunur. Ama bundan gecikmekle
zarar görecek olanlar, oruçlu iken de iğnelerini
yaptırır, dişlerini çektirir, ya da doldurturlar. Dolgu dışındakileri
yaptıranların sonradan kaza etmeleri daha ihtiyatli olur.

Dişleri, özsuyunun tadı hissedilecek kadar taze bir misvakla
temizlemek orucu bozmaz ama, mekruhtur. Bu tadı duyulmayan misvakla
ya da firçalarla dişleri yıkamak oruca hiçbir zarar vermez.
(69 M. Zihnî 610; Bilmen 287-88 ') Dişlerin macunla fırçalanması,
ya da tuzlu su ile gargara yapılması hallerinde macunun ve tuzun
tadı boğaza kadar ulaşmış olacağından
oruç bozulur. Misvaktan kopan ve yutulân parçalar buğday tanesi
kadar, yada daha fazla olursa orucu bozarlar. Dişlerin
kendiliğinden kanaması halinde, kan tadı duyulacak kadar
olur ve bilerek yutulursa oruç bozulur. Az olur ve farkına varmadan
yutulursa bozulmaz. Bütün bu durumlarda orucun bozulması halinde
sadece kaza gerekir.