Revatib(devamli yapilan ameller)
Devamlı yapılan iş ve amel; ücret, maaş; farz
namazlarla berâber kılınan sünnetler. Ratib kelimesinin çoğuludur.
Namazlar farz, vacib ve nâfile olmak üzere üçe ayrılır.
Sabah iki, öğle dört, ikindi dört, akşam üç ve yatsı
dört rek'at olmak üzere toplam on yedi rek'at farz namaz vardır.
Bunlar farz-ı ayndır. Yani her yükümlü müslümanın
bizzat yerine getirmesi gereken farzlardır (bkz. Namaz). Haftada
iki rek'at cum'a namazı farzdır (el-Cum'a, 62/9-11). Cenâze
namazı ise farz-ı kifâyedir (et-Tevbe, 9/84). Yatsı
namazından sonra kılınan üç rek'at vitr namazı vâcibtir
(Kâf, 50/40; Buhârî, Deavât, 69; Müslim, Zikr, 5, 6; Ebû Dâvud,
Vitr,I). İkişer rek'at Ramazan ve Kurban bayramı
namazları vâcibtir (el-Kevser, 108/2).
Farz ve vâcib dışında fazla olarak kılınan
namazlara nâfile denir. Çoğulu nevâfil'dir. Kulun kendiliğinden
Allah rızası için kılması nedeniyle bunlara
tatavvu' namazı da denir. Sünnet namazlar nâfile kapsamına
girer. Ancak her nâfile, sünnet değildir. Sünnet Hz. Peygamberin
kıldığı ve ümmetini de kılmaya teşvik
ettiği nâfile namazlardır. Nâfile namazlar da kendi arasında
revâtib ve regâib diye ikiye ayrılır. Farzlardan önce ve
sonra kılınan sünnetler revâtib; kuşluk ve teheccüd
namazları gibi nâfile namazlar ise regâib adını
alır. Bu duruma göre, revâtib namazlar müekked ve gayri müekked
sünnetleri içine alır. Bunlar; sabah namazından önce iki;
öğle namazından önce dört, sonra iki; ikindiden önce
dört; akşamın farzından sonra iki; yatsının
farzından önce dört, sonra iki olmak üzere günde yirmi rek'attır.
Bunlardan on iki rek'atı müekked sünnet olup, Hz. Peygamber'in
devamlı kıldığı ve ümmetini teşvik
buyurduğu namazlardır. Hadiste şöyle buyurulur:
"Kim gece ve gündüzde on iki rek'at namaz kılmaya devam
ederse, Allah onun için cennette bir köşk bina eder. Bunlar;
sabah namazından önce iki; öğleden önce dört, sonra iki;
akşam namazından sonra iki ve yatsı namazından sonra
iki rek'at? (Tirmizî, Salât,189; Nesâî, Kıyâmül-Leyl, 66;
İbn Mâce, İkâme, 100).
Gayri müekked sünnetler ise Hz. Peygamberin kimi zaman terk ettiği
sünnetlerdir. Bunlara mendub sünnetler de denir. Mendub, müstehab,
mergübun fih ve hasen gibi kelimeler, birbirine yakın eş
anlamlı kelimelerdir. Yapılması güzel ve iyi olan
şeyler demektir. İkindiden önce dört, yatsıdan önce
dört rek'at namazlar gayri müekked revâtib sünnetlerdir. Klâsik
İslâm hukuku kaynaklarında revâtib namazlar, daha çok
"nâfile namaz" başlığı altında yer
alır (el-Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 65).
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.