Tahrimen mekruh
Şâriin yapılmamasını kesin ve
bağlayıcı tarzda istediği fiil olmakla beraber, bu
talep haber-i vâhid gibi zannî bir delil ile sabit olmuştur.
Başkasının alış-verişi sırasında
alış-veriş teklifinde bulunmak, başkasının
evlenme teklifi üzerine aynı teklifte bulunmak tahrimen mekruhtur.
Çünkü Hz. Peygamber, "Kişi kardeşinin
alış-verişi üzerine alış-veriş teklifinde
bulunmasın " ve "Kardeşinin evlilik teklifi üzerine
aynı teklifte bulunmasın" (Buharî, Nikâh 45; Müslim,
Büyü, 8, Nikâh, 38, 49, 52, 54, 56) buyurmuştur. Bu fiillerden
sakınılması kesin ve bağlayıcı tarzda
istenmiştir. Fakat bu talep haber-i vâhid ile yani zannî bir
delil ile sabit olmuştur.
Tahrîmen mekruhun haramdan ayrıldığı cihet
şudur. Haram, Şari'in Kur'an ayetleri, mütevatir veya meşhur
sünnet gibi kat'î bir delille kesin olarak bir fiilin yapılmamasını
istemesidir. Hırsızlık, zina, faiz alıp-verme, içki
içme vb. gibi haramı inkar eden kişi kafir olur. Haram ve
tahrimen mekruh cezayı gerektirme konusunda birleşmektedirler.
Hükmü: Bu nev'iye giren fiilleri işlemek haram bir fiili
işlemek gibi cezayı gerektirir, fakat haramdan farklı
olarak, bu fiilin hükmünü inkar eden kişi kâfir sayılmaz
(Zekyüddin Şaban, İslam Hukuk İlminin Esasları,
trc. İ. Kâf Dönmez, Ankara 1990, s. 219; Vehbe ez-Zühaylî,
Usûlü'l fıkhi'l-Aslâmî, Dımaşk 1406/1986,1, 85-86;
Abdülkerim Zeydan, el-Vecîz Bağdad 1405/1985, S. 47).
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.