Kiralama akdini tek yönlü bozmak
Mü'min bir kardeşimizin dükkânını 1 Ocak 1989'dan geçerli
olmak üzere ayda iki milyon kira ve on milyon depozito ile kiraladım.
Anlaşmamız bittikten birkaç gün sonra ben kiralamadan
vazgeçtim ve anlaşmayı bozmak istedim. Zaten henüz 1 Ocak,
yani akdin başlama tarihi de gelmiş değil. Karşı
tarafın bunu kabul etmeme hakkı var mıdır?
Kiralama ya da ücret akdi bağlayıcı bir akiddir ve
anlaşma bittikten sonra tek taraflı olarak feshedilemez. Böyle
bir akid ileriki bir zamana (sizin yaptığınız gibi,
meselâ önümüzdeki ocağın birine) nisbet edilebilir ve oradan
itibaren başlaması kararlaştırılabilir. Ama bu
durumda dahi sözleşme bittiği andan itibaren akid
bağlayıcı olur, vakti gelmedi diye feshe
kalkışılamaz. (Bilmen, Kâmus VI/177) Anlaşma süresinin
sonu bir yıl, beş yıl gibi belli değil de,
aylığı şu kadara, diye akid yapılmışsa,
her ay akid için müstakil bir zaman birimi olacağından,
gelecek ay için her iki tarafın da akdi feshetme hakkı
vardır. Ama her gelen aydan birgün ve bir gece geçtikten sonra akid
o aya da sirayet edeceğinden artık ayın sonuna kadar hiç
birinin fesih hakkı yoktur. Sözleşmede ay yerine sene
zikredilmişse taraflar için fesih hakkı kaç sene zikredilmişse
ancak o senelerin sonunda doğar.(Bilmen, age, VI/448)
Ancak sadece Hanefî Mezhebinde kiralama akdinin gayesine (mucebine)
engel bir özür ortaya çıkarsa akid münfesih olur ve tek taraflı
bozulabilir.(Ibn Abidîn (Amira), V/50; Bilmen, age, VI/178) Meselâ düğün
için bir salon kiralayan birisi, gelin adayının ölümü, başkasına
kaçması gibi bir sebeple düğün yapamayacak olsa akdi
feshedebilir. Diğer mezheplerde ise kiralama akdi hiç bir surette
tek taraflı olarak fesholunamaz.(Ibn Kudâme, E1-Mugni, V/448)
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.